جملهسازی یکی از اولین قدمهای یادگیری زبان جدید است؛ فرقی هم نمیکند که این زبان انگلیسی، فارسی، اسپانیایی یا هر زبان دیگری باشد. اگر واژگان زیادی بلد باشید اما نتوانید کلمات را درست کنار هم بچینید، چطور میخواهید منظورتان را منتقل کنید؟ تسلط بر قواعد جمله سازی انگلیسی به شما کمک میکند منظور خود را واضح، درست و حرفهای بیان کنید.
در این مطلب از آکادمی لرنووا با اجزای جمله و فرمول و قواعد جمله سازی در انگلیسی آشنا شده و سپس با مثال و تمرینهای گوناگون، به طور کامل بر این مبحث مسلط میشویم.
اجزای سازنده جمله در زبان انگلیسی
جملات از چند بخش اصلی تشکیل میشوند. این بخشها (مانند فاعل، فعل، مفعول، قید و…) کمابیش مشابه زبان فارسی هستند. شناخت این اجزا، اساس آموزش جمله سازی انگلیسی محسوب میشود. در سادهترین حالت، یک جمله انگلیسی حداقل به فاعل و فعل نیاز دارد، اما معمولاً اجزای بیشتری هم به آن اضافه میشود.
بیایید هر جزء را جداگانه بررسی کنیم:
1. فاعل (Subject)
فاعل کسی یا چیزی است که عمل جمله را انجام میدهد یا درباره آن صحبت میشود. در قاعده جمله سازی در انگلیسی، فاعل معمولاً در ابتدای جمله قرار میگیرد. مثال:
She studies English. (او انگلیسی میخواند)
در این مثال She فاعل جمله است. فاعل میتواند حالات زیر را داشته باشد:
| دستهبندی | توضیح | مثال |
|---|---|---|
| اسم | تمام اسمهای دنیا مانند: student – Ali – Sara – Chair |
Sara is a student (سارا دانشآموز است) the Spoon is on the chair (قاشق روی صندلی است) |
| ضمیر | ضمایر فاعلی مانند: I – You – He/She/It – We – They |
You are students. (شما دانشآموز هستید) It is a window. (آن یک پنجره است.) |
| گروه اسمی | منظور فاعلی است که بیش از یک کلمه باشد (ترکیب اسم + صفت). مانند: The little boy / that beautiful dress |
The little boy is studying (پسربچه دارد درس میخواند) |
2. فعل (Verb)
فعل قلب جمله است و نشاندهنده عمل، حالت یا اتفاقی است که در جمله رخ میدهد. بدون فعل، جمله کامل محسوب نمیشود و از نظر قواعد جمله سازی در انگلیسی نادرست است. ما دو دسته فعل داریم. افعال to be (شامل am/is/are و was/were) و سایر افعال اصلی (مانند go, walk, study و غیره). مثال:
They play football. (آنها فوتبال بازی میکنند.)
I am happy. (من خوشحالم)
3. مفعول (Object)
مفعول شخص یا چیزی است که عمل فعل روی آن انجام میشود. همه افعال مفعول نمیگیرند، اما در صورت وجود، مفعول معمولاً بعد از فعل میآید. شناخت مفعول به درک بهتر فرمول جمله سازی در زبان انگلیسی کمک زیادی میکند. مثال:
she reads a book. (او کتاب میخواند)
برای تشخیص مفعول میتوانید جمله را به فارسی برگردانید و از سوال «چه چیز را؟» و «چه کس را؟» استفاده کنید.
مثلا در مثال بالا باید بپرسیم: «او چه چیز را میخواند؟»
جواب: کتاب را
پس کتاب مفعول جمله است.
4. قیدها (Adverb)
قیدها اطلاعات بیشتری درباره فعل، اسم یا کل جمله میدهند؛ مثلا زمان، مکان، حالت یا شدت انجام کار را بیشتر توضیح میدهند. مثال:
He speaks English well. (او خیلی خوب انگلیسی صحبت میکند)
They study at home. (آنها در خانه درس میخوانند)
قیدها میتوانند قبل یا بعد فعل یا در انتهای جمله بیایند. از آنجایی که قیدها برای ارائه توصیف بیشتر میآیند، میتوانید آنها را بدون آسیب به معنای جمله حذف کنید. مثلا اگر در جمله They study at home عبارت قیدی at home را حذف کنیم، باز هم جمله معنای خودش را دارد. میتوانید از این روش برای شناخت قیدها در جمله استفاده کنید.
5. تکمیلکنندهها (Complements)
تکمیلکنندهها اطلاعاتی هستند که برای کامل شدن معنی جمله لازماند. این عبارات را مخصوصاً بعد از افعالی مثل be, become, seem در جمله خواهید دید. مثلا:
She is a teacher. (او معلم است)
He became famous. (او مشهور شد)
جملات بالا بدون تکمیلکنندههایشان ناقص هستند و معنا ندارند.
تمرین تشخیص اجزای جمله در زبان انگلیسی
حالا که تا اینجای مطلب اجزای مختلف جمله را یاد گرفتیم، بیایید یک تمرین کوتاه انجام دهیم:
در جملات زیر، فاعل (Subject)، فعل (Verb)، مفعول (Object) و تکمیلکننده (Complement) را مشخص کنید. (همه جملات لزوماً هر چهار جزء را ندارند)
She is a doctor.
They play football every weekend.
I am very happy today.
He reads a book.
We are students.
The teacher explained the lesson.
My brother became a pilot.
She speaks English fluently.
They are ready for the exam.
I found the answer.
پاسخنامه تمرین
-
She (فاعل) | is (فعل) | a doctor (تکمیلکننده)
-
They (فاعل) | play (فعل) | football (مفعول)
-
I (فاعل) | am (فعل) | very happy (تکمیلکننده)
-
He (فاعل) | reads (فعل) | a book (مفعول)
-
We (فاعل) | are (فعل) | students (تکمیلکننده)
-
The teacher (فاعل) | explained (فعل) | the lesson (مفعول)
-
My brother (فاعل) | became (فعل) | a pilot (تکمیلکننده)
-
She (فاعل) | speaks (فعل) | English (مفعول)
-
They (فاعل) | are (فعل) | ready (تکمیلکننده)
-
I (فاعل) | found (فعل) | the answer (مفعول)
آموزش قواعد جمله سازی در انگلیسی
بسیار خب. برویم سراغ بخش بعدی. بعد از شناخت اجزای جمله، نوبت به یادگیری آموزش قواعد جمله سازی در انگلیسی میرسد. جملات انگلیسی از نظر ساختار به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
-
جملات مثبت
-
جملات منفی
-
جملات سوالی
در این بخش، قاعده جمله سازی در انگلیسی را برای هر نوع جمله بهصورت جداگانه بررسی میکنیم تا یادگیری آسانتر باشد.
قواعد جمله سازی در انگلیسی؛ جملات مثبت (Affirmative Sentences)
این نوع جملات سادهترین شکل فرمول جمله سازی در زبان انگلیسی را دارند. جملات مثبت برای بیان یک حقیقت، انجام یک کار یا توصیف یک وضعیت استفاده میشوند.
فرمول جمله سازی انگلیسی در حالت مثبت:
Subject + Verb + Object / Complement
مثالها:
I learn English every day. (من هر روز زبان انگلیسی یاد میگیرم)
She likes coffee. (او قهوه دوست دارد)
They play football on weekends. (آنها آخر هفتهها فوتبال بازی میکنند)
He is a teacher. (او معلم است)
We watch movies at night. (ما شبها فیلم نگاه میکنیم)
در این جملات، ترتیب فاعل و فعل ثابت است و پایه اصلی قواعد جمله سازی انگلیسی را تشکیل میدهد. همانطور که بالاتر گفتیم، اول فاعل میآید و فعل؛ بعد هم بقیه جمله.
قواعد جمله سازی در انگلیسی؛ جملات منفی (Negative Sentences)
جملات منفی برای بیان «انجام نشدن» یا «نبودن» یک کار استفاده میشوند. برای منفی کردن جمله، معمولاً از not به همراه فعل کمکی (شامل do/does و am/is/are و حالت گذشته آنها) استفاده میکنیم. اگر در خصوص فعل کمکی به توضیحات بیشتری نیاز دارید، توصیه میکنیم مطلب افعال کمکی در انگلیسی را مطالعه کنید.
فرمول جمله سازی انگلیسی در حالت منفی:
Subject + Auxiliary Verb + not + Main Verb
I do not like tea. (من چای دوست ندارم)
She does not study French. (او زبان فرانسوی نمیخواند)
They do not work on Sundays. (آنها یکشنبهها کار نمیکنند)
He is not tired. (او خسته نیست)
We are not ready yet. (ما هنوز حاضر نیستیم)
قواعد جمله سازی در انگلیسی؛ جملات سوالی (Interrogative Sentences)
جملات سوالی برای پرسیدن سؤال استفاده میشوند و ساختار آنها با جملات مثبت متفاوت است. در قواعد جمله سازی در انگلیسی، جای فعل کمکی و فاعل تغییر میکند و فعل کمکی به ابتدای جمله میآید.
جملات سوالی به دو دسته تقسیم میشوند:
1. سوالات بله / خیر (Yes/No Questions)
این نوع سوالها پاسخ کوتاه «بله» یا «خیر» دارند. جمله معمولاً با فعل کمکی (do/does یا have/has) یا فعل to be شروع میشود
فرمول سوالات بله/خیر:
Auxiliary Verb / Be + Subject + Main Verb?
مثالها:
Do you like English? yes, I do. (انگلیسی دوست داری؟ بله دوست دارم)
Does she work here? No, she doesn’t (آیا او اینجا کار میکند؟ نه. او اینجا کار نمیکند)
Are they students? Yes, they are. (آنها دانشآموز هستند؟ بله آنها دانشآموز هستند)
Is Mohammad at home now? No, he isn’t (آیا محمد الان خانه است؟ نه. او خانه نیست.)
Did you watch the movie? No, I didn’t (دیشب فیلم تماشا کردی؟ نه، تماشا نکردم)
2. سوالات Wh یا (Wh- Questions)
سوالات Wh برای گرفتن اطلاعات دقیقتر استفاده میشوند و با کلماتی مثل What, Where, When, Why, Who, How شروع میشوند. توضیح این سوالات بسیار طولانی است و در این مطلب جا نمیشود؛ به همین دلیل توصیه میکنیم مطلب آموزش کامل سوالات wh-question را بخوانید.
فرمول سوالات Wh:
Wh-word + Auxiliary Verb + Subject + Main Verb?
مثالها:
Where do you live? (کجا زندگی میکنی)
What does she study? (او چه چیزی میخواند)
When do they start work? (چه زمانی کارشان را شروع میکنند)
Why are you late? (چرا دیر کردی)
How did he learn English? (چطور زبان انگلیسی یاد گرفت)
قواعد جملهسازی انگلیسی بر اساس زمان (Tense)
در زبان انگلیسی، یکی از مهمترین عوامل تغییر در فرمول جمله سازی در زبان انگلیسی، زمان (Tense) است. زمان جمله مشخص میکند که عمل در حال (Present)، گذشته (Past) یا در آینده (Future) اتفاق میافتد.
با تغییر زمان:
-
شکل فعل عوض میشود.
-
گاهی فعل کمکی اضافه میشود یا تغییر میکند.
-
ترتیب اجزای جمله معمولاً ثابت میماند، اما ساختار فعل تغییر میکند.
به همین دلیل، تسلط بر قواعد جمله سازی انگلیسی بر اساس زمان برای جملهسازی صحیح ضروری است. بیایید هر زمان را به صورت جداگانه بررسی کنیم.
قواعد جملهسازی انگلیسی در زمان حال (Present Tenses)
زمان حال معمولا برای بیان عادتها، حقایق، اتفاقات در حال وقوع و تجربهها استفاده میشود.
اینها مهمترین نکاتی هستند که باید در نظر داشته باشید:
- در زمان حال ساده سوم شخص، باید به فعل اصلی s اضافه کنیم. در حالت منفی و سوالی هم به جای do از does استفاده میشود.
- در زمان حال استمراری باید از am/is/are + verb+ing استفاده کنیم.
- در زمان حال کامل باید از (شکل سوم فعل + have/has) استفاده شود. شکل سوم فعل برای افعال بی قاعده انگلیسی متغیر است و باید حفظ شود. برای افعال باقاعده هم با اضافه کردن ed به انتهای فعل ساخته میشود.
جدول ساختار جمله در زمان حال
بیایید جملهی she plays football (او فوتبال بازی میکند) را در ساختارهای مختلف بررسی کنیم تا با قواعد جمله سازی انگلیسی در حالات مختلف زمان حال آشنا شوید. فقط لطفا توجه داشته باشید که در جدول زیر:
- منظور از S همان فاعل (Subject)
- منظور از V همان فعل (Verb)
- منظور از V3 حالت سوم فعل (Past participle)
است.
| نوع زمان | حالت مثبت | حالت منفی | حالت سوالی |
|---|---|---|---|
| حال ساده انگلیسی | S + V(s/es) +… She plays football. |
S + do/does not + V +… She doesn’t play football. |
Do/Does + S + V +…? Does she play football. |
| حال استمراری انگلیسی | S + am/is/are + V-ing + … she is playing football |
S + am/is/are not + V-ing + … she isn’t playing football |
Am/Is/Are + S + V-ing + …? Is she playing football? |
| حال کامل انگلیسی | S + have/has + V3 + … She has played football |
S + have/has not + V3 + … She hasn’t played football |
Have/Has + S + V3 + …? Has she played football? |
| حال کامل استمراری انگلیسی | S + have/has been + V-ing + … She has been playing football |
S + have/has not been + V-ing + … She hasn’t been playing football. |
Have/Has + S + been + V-ing + …? has she been playing football? |
قواعد جمله سازی در انگلیسی در زمان گذشته (Past Tenses)
زمان گذشته برای صحبت درباره اتفاقاتی استفاده میشود که در گذشته رخ داده و تمام شدهاند. اینها مهمترین نکاتی هستند که باید در نظر داشته باشید:
-
فعل اصلی به گذشته (V2) تبدیل میشود. تغییر فعل، مهمترین بخش قاعده جمله سازی در انگلیسی در زمان گذشته است.
-
از was / were / had بهعنوان فعل کمکی استفاده میشود.
جدول ساختار جمله در زمان گذشته
در بخش قبلی جملهی she plays football (او فوتبال بازی میکند) را در ساختارهای مختلف بررسی کنیم. این جمله در حالت گذشته ساده به She played football تبدیل میشود. ما از همان جمله استفاده میکنیم تا با قواعد جمله سازی انگلیسی در حالات مختلف زمان گذشته آشنا شوید. فقط لطفا توجه داشته باشید که در جدول زیر:
- منظور از S همان فاعل (Subject)
- منظور از V همان فعل پایه (Verb)
- منظور از V2 حالت گذشته فعل (past simple) است. اگر فعل باقاعده باشد، با اضافه کردن ed به انتهای فعل اصلی، حالت گذشته آن ساخته میشود و اگر فعل ما جزئی از افعال بیقاعده انگلیسی باشد، باید حالت گذشته آن را حفظ کنیم.
- منظور از V3 حالت سوم فعل (Past participle)
است.
بریم سراغ جدول:
| نوع زمان | حالت مثبت | حالت منفی | حالت سوالی |
|---|---|---|---|
| گذشته ساده انگلیسی | S + V2 + … She played football. |
S + did not + V + … She didn’t played football. |
Did + S + V +… ? did She play football? |
| گذشته استمراری انگلیسی | S + was/were + V-ing + … She was playing football. |
S + was/were not + V-ing + … She wasn’t playing football. |
Was/Were + S + V-ing + … ? Was she playing football? |
| گذشته کامل انگلیسی | S + had + V3 + … She had played football. |
S + had not + V3 + … She hadn’t played football. |
Had + S + V3 +… ? Had she played football? |
| گذشته کامل استمراری انگلیسی | S + had been + V-ing +… She had been playing football. |
S + had not been + V-ing She hadn’t been playing football. |
Had + S + been + V-ing + …? Had she been playing football? |
قواعد جملهسازی انگلیسی در زمان آینده (Future Tenses)
زمان آینده برای بیان برنامهها، تصمیمها، پیشبینیها و کارهایی استفاده میشود که در آینده انجام خواهند شد. اینها مهمترین نکاتی هستند که باید در نظر داشته باشید:
- در زمان آینده از فعل کمکی Will استفاده میشود.
- گرامر be going to یکی از متداولترین گرامرهای زمان آینده است.
- با will be و will have میتوانیم ساختارهای مختلف آینده را بسازیم.
- برخلاف گذشته، فعل اصلی در حالت آینده تغییر شکل نمیدهد و بهصورت پایه باقی میماند.
جدول ساختار جمله در زمان آینده
در این بخش هم از جمله she plays football استفاده میکنیم تا با قواعد جمله سازی انگلیسی در حالات مختلف زمان آینده آشنا شوید. فقط لطفا توجه داشته باشید که در جدول زیر:
- منظور از S همان فاعل (Subject)
- منظور از V همان فعل پایه (Verb)
- منظور از V3 حالت سوم فعل (Past participle)
- در نظر داشته باشید که won’t شکل کوتاهشدهی will not است.
برویم سراغ ساختارها:
| نوع زمان | حالت مثبت | حالت منفی | حالت سوالی |
|---|---|---|---|
| آینده ساده | S + will + V +… She will play football. |
S + will not + V +… She will not play football. |
Will + S + V +…? Will she play football? |
| آینده استمراری | S + will be + V-ing +… She will be playing football. |
S + will not be + V-ing +… She won’t be playing football. |
Will + S + be + V-ing +…? Will she be playing football? |
| آینده کامل | S + will have + V3 +… She will have played football. |
S + will not have + V3 +… She will not have played football. |
Will + S + have + V3 +…? Will she have played football? |
| آینده کامل استمراری | S + will have been + V-ing +… She will have been playing football. |
S + will not have been + V-ing +… She won’t have been playing football. |
Will + S + have been + V-ing +…? Will she have been playing football? |
خلاصه نکات درباره قواعد جمله سازی در انگلیسی
در این مطلب هرچه لازم بود درباره جمله سازی بدانید را یاد گرفتیم. فرمول جمله سازی در زبان انگلیسی را بر اساس حالت جمله (مثبت، منفی و سوالی) و زمان جمله (گذشته، حال و آینده) یاد گرفتیم و با تمرینهای گوناگون، آموختههایمان را سنجیدیم.
یادتان باشد که:
-
ترتیب فاعل، فعل و مفعول تقریباً در جمله ثابت است.
-
زمان جمله تعیین میکند فعل چه شکلی بگیرد.
-
شناخت افعال کمکی، کلید جملهسازی درست است.
سوالات متداول
ساختار S+V+O پایهایترین قانون ساخت جمله به انگلیسی است. منظورش این است که برای ساختار جمله باید از قانون Subject+Verb+Object استفاده کنید. اول فاعل را بگذارید و بعد فعل و بعد مفعول را. بقیه جمله در ادامه آن میآید. فقط در نظر داشته باشید که این ساختار برای جملات مثبت است (نه منفی و سوالی)
بیشتر زبانآموزان فراموش میکنند در حالت سوم شخص مفرد s را به انتهای فعل اضافه کنند. این رایجترین اشتباه است.
- جملات مثبت: subject + verb + object + rest of the sentence
- جملات منفی: subject + Auxiliary verb + not + main verb + rest of the sentence
- جملات سوالی: Auxiliary verb + subject + main verb + rest of the sentence